Nhiệt độ nóng chảy vải thun Polyester bao nhiêu?
1. Giới thiệu về vải polyester
Vải polyester, hay còn gọi là vải poly, là một loại vải tổng hợp được sản xuất từ sợi polyethylene terephthalate (PET) hoặc các biến thể khác như poly-1, 4-cyclohexylene-dimethylene terephthalate (PCDT). Nguồn gốc của polyester bắt đầu từ các hợp chất hóa học có trong than đá, dầu mỏ, và không khí, được xử lý qua quá trình trùng hợp hóa học để tạo ra sợi vải bền, chống nhăn, và dễ bảo quản. Polyester được phát minh vào những năm 1930 tại Anh và được thương mại hóa rộng rãi bởi tập đoàn DuPont (Mỹ) vào năm 1946. Từ đó, nó trở thành một trong những chất liệu phổ biến nhất trong ngành công nghiệp dệt may và nhiều lĩnh vực khác.
Polyester được ưa chuộng nhờ các đặc tính như độ bền cao, khả năng chống nhăn, giữ màu tốt, và giá thành rẻ. Tuy nhiên, một trong những câu hỏi thường gặp khi sử dụng vải polyester là: Vải polyester chịu được nhiệt độ bao nhiêu? Để trả lời câu hỏi này, chúng ta cần xem xét quy trình sản xuất, cấu trúc hóa học, và các yếu tố ảnh hưởng đến khả năng chịu nhiệt của polyester.
2. Quy trình sản xuất vải polyester và nhiệt độ liên quan
Hiểu được quy trình sản xuất polyester sẽ giúp chúng ta nắm rõ khả năng chịu nhiệt của loại vải này, vì nhiệt độ được sử dụng trong các giai đoạn sản xuất phản ánh phần nào đặc tính của sợi vải.
2.1. Giai đoạn trùng hợp
Polyester được tạo ra thông qua phản ứng hóa học giữa dimethyl terephthalate và ethylene glycol, với sự hỗ trợ của chất xúc tác. Phản ứng này diễn ra ở nhiệt độ từ 150°C đến 210°C, tạo ra hợp chất monomer. Sau đó, monomer tiếp tục phản ứng với axit terephthalic ở nhiệt độ cao hơn, khoảng 280°C, để hình thành polymer polyester. Polymer này sau đó được đùn ép qua các lỗ nhỏ để tạo thành sợi.
2.2. Giai đoạn nấu chảy và kéo sợi
Sau khi polymer polyester được hình thành, nó được nấu chảy ở nhiệt độ từ 250°C đến 270°C để tạo thành dung dịch đặc sệt. Dung dịch này được ép qua các lỗ nhỏ (ổ phun sợi) để tạo thành các sợi polyester mỏng. Sợi polyester ở giai đoạn này rất mềm và có thể kéo dãn gấp nhiều lần chiều dài ban đầu.
2.3. Hoàn thiện sợi và vải
Sau khi được kéo sợi, polyester được làm mát, sấy khô, và dệt thành vải. Quá trình này không yêu cầu nhiệt độ cao như giai đoạn sản xuất sợi, nhưng vẫn cần các bước xử lý bề mặt để tăng độ bền, chống nhăn, và khả năng kháng hóa chất. Các hóa chất bổ sung trong giai đoạn này cũng giúp vải polyester chịu được một số điều kiện khắc nghiệt, bao gồm nhiệt độ.
Từ quy trình trên, chúng ta có thể thấy polyester được sản xuất ở nhiệt độ rất cao (lên đến 280°C), nhưng điều này không có nghĩa là vải polyester thành phẩm có thể chịu được nhiệt độ tương tự trong sử dụng thực tế. Thực tế, khả năng chịu nhiệt của vải polyester phụ thuộc vào cấu trúc sợi, cách dệt, và các chất pha trộn.
3. Khả năng chịu nhiệt của vải polyester
Vải polyester có khả năng chịu nhiệt tốt hơn so với nhiều loại vải tự nhiên như cotton hay lanh, nhưng nó vẫn có giới hạn. Dưới đây là các thông tin cụ thể về khả năng chịu nhiệt của polyester:
3.1. Điểm nóng chảy
Polyester có điểm nóng chảy dao động từ 250°C đến 300°C, tùy thuộc vào loại polyester (PET hoặc PCDT) và các chất phụ gia trong quá trình sản xuất. Ở nhiệt độ này, polyester bắt đầu mềm ra và có thể chảy thành dạng lỏng. Tuy nhiên, trước khi đạt đến điểm nóng chảy, polyester có thể bị biến dạng hoặc hư hỏng ở nhiệt độ thấp hơn.
3.2. Nhiệt độ trong sử dụng thực tế
Trong các ứng dụng thực tế như giặt ủi, may mặc, hoặc công nghiệp, polyester có những giới hạn nhiệt độ cụ thể:
- Giặt giũ: Vải polyester có thể được giặt bằng nước lạnh hoặc nước ấm (dưới 60°C) mà không lo hư hỏng. Một số nguồn cho rằng polyester có thể chịu được chế độ giặt mạnh và sấy khô ở nhiệt độ cao mà không bị co rút hay biến dạng. Tuy nhiên, để an toàn, nên sử dụng nước lạnh hoặc ấm và chế độ giặt nhẹ.
- Ủi (là) quần áo: Polyester dễ bị nóng chảy hoặc biến dạng nếu tiếp xúc trực tiếp với nhiệt độ cao. Do đó, khi ủi, nên sử dụng nhiệt độ thấp (dưới 150°C) hoặc chế độ hơi nước. Để bảo vệ vải, có thể đặt một lớp Cuba lớp vải mỏng giữa bàn ủi và vải polyester. Nếu nhiệt độ quá cao, vải có thể bị bóng, cháy, hoặc chảy.
- Sấy khô: Polyester khô rất nhanh và có thể chịu được nhiệt độ sấy trong máy sấy gia đình (thường dưới 80°C). Tuy nhiên, sấy ở nhiệt độ quá cao có thể làm giảm độ bền của vải.
3.3. Ứng dụng công nghiệp
Trong các ứng dụng công nghiệp (như lều bạt, áo mưa, hoặc vật liệu cách nhiệt), polyester thường được xử lý thêm các chất chống cháy hoặc chịu nhiệt. Một số loại polyester đặc biệt (như polyester chống cháy) có thể chịu được nhiệt độ cao hơn, nhưng vẫn không nên tiếp xúc trực tiếp với ngọn lửa hoặc nhiệt độ vượt quá 200°C, vì nó có thể bắt lửa hoặc bị hư hỏng.
3.4. Khả năng chống cháy
Polyester không dễ cháy, nhưng nó không phải là vật liệu chống cháy hoàn toàn. Ở nhiệt độ khoảng 200°C, polyester có thể bắt đầu mềm ra, và ở nhiệt độ cao hơn (gần điểm nóng chảy), nó có thể cháy. Do đó, các sản phẩm polyester dùng trong môi trường dễ cháy (như đồ ngủ trẻ em) thường được xử lý bằng hóa chất chống cháy để tăng độ an toàn.
4. Ưu và nhược điểm của vải polyester liên quan đến nhiệt độ
4.1. Ưu điểm
- Độ bền nhiệt: Polyester có khả năng chịu nhiệt tốt hơn so với các loại vải tự nhiên như cotton hay lanh, đặc biệt trong các ứng dụng như chăn ga gối đệm, rèm cửa, hoặc áo khoác chống thấm. Nó không dễ bị co rút hay biến dạng khi giặt ở nhiệt độ vừa phải.
- Kháng hóa chất và môi trường: Polyester chịu được nhiều hóa chất và môi trường ẩm ướt, giúp duy trì độ bền ngay cả trong điều kiện khắc nghiệt.
- Cách nhiệt: Polyester, đặc biệt là sợi rỗng, có khả năng cách nhiệt tốt, phù hợp để sản xuất chăn, gối, hoặc quần áo mùa đông.
4.2. Nhược điểm
- Hấp thụ nhiệt: Do cấu trúc sợi dày và khả năng thấm hút kém, polyester có thể gây cảm giác nóng bức, đặc biệt trong thời tiết mùa hè. Điều này làm nó ít phù hợp cho trang phục mùa nóng.
- Nhạy cảm với nhiệt độ cao: Mặc dù có điểm nóng chảy cao, polyester dễ bị hư hỏng nếu tiếp xúc trực tiếp với bàn ủi ở nhiệt độ cao hoặc gần nguồn lửa.
- Ảnh hưởng môi trường: Quá trình sản xuất polyester sử dụng nhiệt độ cao và hóa chất, gây ra khí thải độc hại, làm tăng tác động tiêu cực đến môi trường.
5. Ứng dụng của vải polyester
Vải polyester được sử dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực nhờ khả năng chịu nhiệt, độ bền, và giá thành rẻ:
- May mặc: Quần áo thể thao, áo khoác, áo mưa, và đồng phục thường sử dụng polyester hoặc polyester pha với cotton để tăng độ co giãn và thấm hút.
- Nội thất: Chăn ga gối đệm, rèm cửa, bọc ghế sofa, và thảm trải sàn tận dụng khả năng cách nhiệt và chống bẩn của polyester.
- Công nghiệp: Lều bạt, túi ngủ, dây thừng, và vật liệu cách nhiệt sử dụng polyester nhờ khả năng chống nước và chịu nhiệt tốt.
6. Cách bảo quản vải polyester để tránh hư hại do nhiệt
Để duy trì độ bền và chất lượng của vải polyester, cần lưu ý các điểm sau:
- Giặt giũ: Sử dụng nước lạnh hoặc ấm (dưới 60°C) và chế độ giặt nhẹ. Tránh sử dụng chất tẩy mạnh hoặc chất làm trắng chứa clo.
- Ủi quần áo: Chỉ ủi ở nhiệt độ thấp (dưới 150°C) và sử dụng một lớp vải mỏng làm lớp lót để tránh làm cháy hoặc bóng vải.
- Phơi khô: Phơi ở nơi thoáng mát, tránh ánh nắng trực tiếp quá lâu để bảo vệ màu sắc và độ bền của vải.
- Sử dụng nước xả vải hoặc baking soda: Thêm nước xả vải hoặc baking soda khi giặt để làm mềm vải và loại bỏ mùi hôi.
7. Kết luận
Vải polyester có khả năng chịu nhiệt tốt, với điểm nóng chảy từ 250°C đến 300°C, nhưng trong sử dụng thực tế, nó chỉ nên tiếp xúc với nhiệt độ thấp (dưới 150°C khi ủi, dưới 60°C khi giặt) để tránh hư hỏng. Nhờ độ bền, khả năng chống nhăn, và giá thành rẻ, polyester là lựa chọn phổ biến trong may mặc, nội thất, và công nghiệp. Tuy nhiên, cần bảo quản đúng cách để duy trì chất lượng và tránh các vấn đề như nóng chảy hoặc bóng vải. .